Παράδειγμα αξιοποίησης ενός παλαιού και παρατημένου χώρου, αποτελεί η σύγχρονη χρήση των Παλαιών Σφαγείων στην Πάτρα, όπου στεγάζεται πλέον η έδρα της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Πατρέων – Καρναβάλι Πάτρας.
Εκεί που κάποτε το αίμα των σφαγιασθέντων ζώων έτρεχε σαν ποτάμι, στις μέρες μας οι χαρούμενες φωνές των παιδιών που επισκέπτονται το χώρο και οι πολιτιστικές δράσεις, έχουν δώσει πνοή στο χώρο.
Από το 2020 και με την ολοκλήρωση του προγράμματος Sparc που χρηματοδοτήθηκε από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία – Interreg Greece – Italy 2014 – 2020», φιλοξενεί ετήσια εκπαιδευτικά εργαστήρια για τους μαθητές της πόλης, με αντικείμενο το Καρναβάλι και τον Καραγκιόζη. Παράλληλα, απέκτησε ζωή φιλοξενώντας εκθέσεις, πολιτιστικές δράσεις, συναυλίες και συνέδρια.
Ποιες είναι οι δράσεις που εξελίσσονται
Χώρος προβολής του πατρινού καρναβαλιού,
Χώρος προβολής της ιστορίας του καραγκιόζη και παρουσίαση του τρόπου εργασίας δημιουργού φιγούρων του Καραγκιόζη.
Χώρος παρουσίασης καρναβαλικών δημιουργιών, στολών, καπέλου, μάσκας και άλλων κατασκευών, με παρουσίαση της δουλειάς των δημιουργών σε πραγματικό χρόνο.
Χώρος δημιουργικής απασχόλησης παιδιών με έμφαση στο καρναβάλι και τον καραγκιόζη.
Χώρος παρουσίασης της διαδικασίας κατασκευής και αναπαραγωγής προϊόντων των δημιουργών σε τρισδιάστατη απεικόνιση.
Πολυχώρος εκδηλώσεων και χώρος περιοδικών εκθέσεων συνυφασμένων με τις δράσεις του έργου.
Την πρωτοβουλία για την ανακατασκευή του έργου είχε αναλάβει το Επιμελητήριο Αχαΐας, ενώ μέρος των εργασιών χρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό έργο SPARC (δημιουργικοί κόμβοι με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της αξιοποίησης πόρων της πολιτιστικής κληρονομιάς).
Τα Σφαγεία κατασκευάστηκαν στις αρχές του 1900 και δίπλα τους υπήρχαν ρέματα που η λειτουργία τους αξιοποιήθηκε για να φεύγουν τα αίματα από τα σφαγιασθέντα ζώα, ενώ και σήμερα στο χώρο είναι ορατά τα πηγάδια από εκείνη την εποχή.
Τα Σφαγεία κατασκευάστηκαν στις αρχές του 1900 συγκεκριμένα το 1903 στην ακτή Δυμαίων επί Δημάρχου Βότση και αρχιτέκτονα το Γεώργιο Λυκούδη και λειτούργησαν για πολλές δεκαετίες. Εκείνη την εποχή ο Δήμος Πατρέων αγόρασε την έκταση που ανήκε στους Ν.Βενετσιανόπουλο και Κ. Λάππα.
Στη σύγχρονη εποχή, η πρώτη ανάπλαση ολοκληρώθηκε το 1999 και τη λειτουργία ανέλαβε ως το 2014 ο ιδιωτικός τομέας. Τα κτίρια είχαν μετατραπεί σε πολυχώρο με θέατρο, χώρους αναψυχής και εστίασης, αλλά το 2014 σταμάτησε η λειτουργία του.
Από το 2020 που τα Παλαιά Σφαγεία πήραν και πάλι ζωή, σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι εργαζόμενοι σε διάφορες υπηρεσίες του Δήμου, που με τη δικιά τους δουλειά και με οικονομία κλίμακας, έδωσαν και πάλι το χώρο στον πατραϊκό λαό.
Επισκεφτήκαμε το χώρο και μας ξενάγησε η πρόεδρος του καρναβαλικού οργανισμού Ήρα Κουρή.
Σε πολλά κτήρια υπάρχουν εργαστήρια αποκριάτικης μάσκας που είναι προϊόν της επίσκεψης σχολείων, με τους μαθητές να εκπαιδεύονται στην κατασκευή μασκών από το προσωπικό του οργανισμού. Καρναβαλούπολη η Πάτρα, δεν θα μπορούσε παρά να περάσει στο dna και των επόμενων γενεών τα βασικά για να εξασφαλιστεί η συνέχεια του θεσμού.
Είδαμε τους χώρους όπου λειτουργούν σαν χώροι εκδηλώσεων και ταυτόχρονα σαν ένα μουσείο του θεσμού.
Θαυμάσαμε τα κτήρια μίας άλλης εποχής που με τις αναγκαίες παρεμβάσεις με σεβασμό στην αρχιτεκτονική παράδοση τα έχουν μετατρέψει σε πλήρως λειτουργικά. Σώζονται οι μεταλλικές κατασκευές στις οποίες κρεμούσαν τα σφαγιασθέντα ζώα, άλλωστε ο χώρος λειτουργούσε με ρυθμούς «βιομηχανικού σφαγείου».
