Ο εγκέφαλος των παιδιών διαμορφώνεται από το χρόνο που περνούν μπροστά στις οθόνες, αποκαλύπτει μια ανασκόπηση η οποία εξέτασε 33 μελέτες που χρησιμοποίησαν τεχνικές νευροαπεικόνισης για να μετρήσουν τις επιπτώσεις της ψηφιακής τεχνολογίας στους εγκεφάλους 30.000 παιδιών ηλικίας κάτω των δώδεκα ετών.
Συγκεκριμένα, η ανασκόπηση αποκάλυψε ότι η παρατεταμένη χρήση οθονών προκαλεί αλλοιώσεις στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου, το τμήμα που σχετίζεται με διάφορες σύνθετες γνωστικές λειτουργίες, όπως η έκφραση στοιχείων της προσωπικότητας, η λήψη αποφάσεων και η κοινωνική συμπεριφορά.
«Σε αυτή την ανασκόπηση αξιολογήσαμε 33 μελέτες σχετικά με την χρήση ψηφιακών συσκευών από παιδιά ηλικίας 0-12 ετών και τη συναφή ανάπτυξη του εγκεφάλου τους, οι οποίες δημοσιεύθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου 2000 και Απριλίου 2023», έγραψαν οι συγγραφείς της ανασκόπησης.
Επιπλέον, οι ερευνητές εντόπισαν αλλοιώσεις στον κροταφικό λοβό, ο οποίος εμπλέκεται σε διάφορες βασικές λειτουργίες, όπως η ακουστική επεξεργασία, η μνήμη, η γλώσσα και πτυχές της οπτικής αντίληψης- στον ινιακό λοβό, ο οποίος είναι κυρίως υπεύθυνος για την επεξεργασία οπτικών πληροφοριών- και στον βρεγματικό λοβό, ο οποίος παίζει καθοριστικό ρόλο στην επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης αρνητικές επιπτώσεις της χρήσης οθόνης στην προσοχή, τον εκτελεστικό και ανασταλτικό έλεγχο, τις γνωστικές λειτουργίες και τη λειτουργική συνδεσιμότητα του εγκεφάλου. Επιπλέον, οι ερευνητές συμπέραναν πως ο παρατεταμένος χρόνος χρήσης οθόνης συνδέεται με μειωμένη λειτουργική συνδεσιμότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη γλώσσα και τον γνωστικό έλεγχο, γεγονός που μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη γνωστική ανάπτυξη.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι χρήστες ταμπλετών είχαν χαμηλές επιδόσεις σε εργασίες που απαιτούσαν επίλυση προβλημάτων και εγκεφαλική λειτουργία. Τέσσερις μελέτες έδειξαν ότι τα βιντεοπαιχνίδια και η παρατεταμένη χρήση του διαδικτύου επηρέασαν τον όγκο του εγκεφάλου και τις γνωστικές αξιολογήσεις.
Ορισμένα θετικά αποτελέσματα
Έξι μελέτες έδειξαν πως οι ψηφιακές εμπειρίες μπορούν να βελτιώσουν την εγκεφαλική λειτουργία ενός παιδιού. Για παράδειγμα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ικανότητα συγκέντρωσης και μάθησης στον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου σε ορισμένους χρήστες, είχε βελτιωθεί ενώ μια άλλη μελέτη έδειξε ότι οι εκτελεστικές λειτουργίες και οι γνωστικές ικανότητες των παιδιών μπορεί να βελτιωθούν με τα βιντεοπαιχνίδια.
«Θα πρέπει να αναγνωριστεί τόσο από τους εκπαιδευτικούς όσο και από τους φροντιστές ότι η γνωστική ανάπτυξη των παιδιών μπορεί να επηρεαστεί από τις ψηφιακές εμπειρίες τους», δήλωσε ο Hui Li, συγγραφέας της μελέτης και πρόεδρος της Σχολής Εκπαίδευσης και Ανθρώπινης Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ.
«Ο περιορισμός του χρόνου τους στην οθόνη είναι ένας αποτελεσματικός αλλά συγκρουσιακός τρόπος και θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν πιο καινοτόμες, φιλικές και πρακτικές στρατηγικές», πρότεινε ο επιστήμονας.
Οι ερευνητές ζητούν από τους νομοθέτες να προωθήσουν ψηφιακές πρωτοβουλίες που προάγουν την υγιή ανάπτυξη του εγκεφάλου, προκειμένου να βοηθήσουν τους γονείς και τους ειδικούς να αντιμετωπίσουν το μέγιστο αυτό πρόβλημα.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Early Education and Development».
