Φταίει το σύστημα που αποκοιμίζει παιδιά και γονείς, μπουκώνοντάς τους με 20άρια για πολλά χρόνια κρύβοντας τα προβλήματα και τα μαθησιακά κενά
179.580 είναι οι αριστούχοι μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου την προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με το esos.gr. Το σύνολο των μαθητών ήταν 680.000· το ποσοστό αριστούχων ήταν 26,4%. Ένας στους τέσσερις είναι, λοιπόν, άριστος μαθητής με μέσο όρο πάνω από 18.
Στη γιορτή της 28ης Οκτωβρίου στα σχολεία, την προσεχή εβδομάδα, θα βραβευτούν όλοι αυτοί οι μαθητές. Θα γίνει η μαθητική παρέλαση και όλοι θα χαίρονται με την πρόοδο της νεολαίας μας, όπως γίνεται πολλά χρόνια τώρα. Αυτή, όμως, η εικόνα είναι τώρα πια ψεύτικη, καθώς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Τα σχολεία μας δεν είναι γεμάτα άριστους μαθητές, όπως δείχνει ο αριθμός των αριστούχων.
Στην εξέταση της ελληνικής PISA όπως καθιερώθηκε να λέγεται η εξέταση των μαθητών της ΣΤ Δημοτικού και της Γ Γυμνασίου, που έγινε πιλοτικά το 2022 και το 2023 σε 600 σχολεία τα αποτελέσματα είναι τελείως διαφορετικά. Τα αποτελέσματα του 2023 δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη. Το 2022 το 25% των καλύτερων μαθητών της Γ Γυμνασίου έγραψε στη Γλώσσα βαθμό μεγαλύτερο από 81,25 και στα Μαθηματικά βαθμό μεγαλύτερο από 67,5. Να σημειώσουμε ότι σ’ αυτή τη βαθμολογία περιλαμβάνονται και οι μερικώς σωστές απαντήσεις. Αν περιλαμβάνονταν μόνο οι σωστές απαντήσεις η βαθμολογία θα ήταν χαμηλότερη. Πρόκειται για το ίδιο ποσοστό με τους μαθητές που βραβεύονται ως αριστούχοι. Η εξέταση είναι ανώνυμη, αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές δεν έμαθαν τους βαθμούς τους, πράγμα που έχει τη σημασία του, όπως θα δούμε.
Στο Λύκειο τα στοιχεία που έχουμε είναι από τις εξετάσεις με την Τράπεζα Θεμάτων. Πρόκειται για τη γραπτή εξέταση των μαθητών στο τέλος της χρονιάς στα μαθήματα που εξετάζονται γραπτά, που είναι τα σημαντικότερα. Τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. Οι μισοί περίπου μαθητές γράφουν κάτω από το 10 στην Άλγεβρα, τη Γεωμετρία, τη Φυσική και τη Χημεία.
Στις Πανελλαδικές Εξετάσεις τα αποτελέσματα είναι πολύ χειρότερα. Βέβαια τα θέματα είναι πολύ δυσκολότερα, διότι οι Πανελλαδικές Εξετάσεις αποτελούν ένα διαγωνισμό συμπλήρωσης θέσεων και όχι εξέταση πιστοποίησης γνώσεων. Βέβαια δεν εξετάζονται όλοι οι μαθητές σε όλα τα μαθήματα. Στα Αρχαία Ελληνικά, για παράδειγμα, δεν εξετάζονται όλοι οι υποψήφιοι· εξετάζονται μόνο οι υποψήφιοι που επέλεξαν το Πεδίο των Ανθρωπιστικών Επιστημών, που είναι κατά τεκμήριο οι καλύτεροι στα Αρχαία Ελληνικά. Από τους καλύτερους στα Αρχαία Ελληνικά το 41,54% έγραψε κάτω από τη βάση. Από τα 10 εξεταζόμενα μαθήματα στα 6 μαθήματα το ποσοστό των μαθητών που έγραψαν κάτω από 10 ήταν πάνω από 40%.
Ξεκινούν οι μαθητές το σχολείο και από το Δημοτικό, όταν ξεκινά η βαθμολογία έχουν όλοι 10 σε όλα τα μαθήματα. Στο Γυμνάσιο συνεχίζουν με 20άρια. Προχωρούν στο Λύκειο. Πιθανόν να μη γράψουν καλά σε κάποια μαθήματα τον Ιούνιο, αλλά ο καλός βαθμός διασώζεται αφού ο τελικός βαθμός του μαθήματος προκύπτει από το μέσο όρο των γραπτών και των προφορικών. Τα μαθήματα που δεν εξετάζονται προφορικά βοηθούν στην αύξηση του μέσου όρου, καθώς στη Γυμναστική (και όχι μόνο) έχουν παραδοσιακά όλοι οι μαθητές βαθμό μεγαλύτερο του 18. Έτσι όλοι είναι ευτυχισμένοι.
Αν κάποιο παιδί δεν γράψει καλά στις εξετάσεις του Ιουνίου είναι έτοιμη η δικαιολογία: το παιδί είναι εξαιρετικό στα προφορικά, αλλά αγχώνεται στα γραπτά και δεν γράφει αυτά που ξέρει. Αν ένα παιδί έχει χαμηλή βαθμολογία… το αδίκησε ο καθηγητής.
Μ’ αυτά και μ’ εκείνα τα παιδιά προχωρούν απρόσκοπτα στο σχολείο. Η υψηλή βαθμολογία τα γεμίζει με αυτοπεποίθηση και πιστεύουν αυτοί και οι γονείς τους ότι είναι πολύ καλοί μαθητές. Στοχεύουν, λοιπόν, στις περιζήτητες σχολές, που έχουν υψηλό ανταγωνισμό. Μάταια κάποιοι καθηγητές προσπαθούν να εξηγήσουν στους μαθητές και τους γονείς τους ότι το καμάρι τους είναι ένας μέτριος μαθητής. Δεν τους ακούει κανείς· πιστεύουν ότι ο καθηγητής δεν είναι καλός και δεν αντιμετωπίζει σωστά το παιδί τους. Έτσι τα παιδιά συνεχίζουν χαλαρά τη φοίτηση στην Γ Λυκείου, συντηρώντας τις φιλοδοξίες, κυρίως των γονέων.
Και μετά έρχονται οι Πανελλαδικές. Ένας στους τρεις υποψηφίους δεν μπορεί να καταθέσει Μηχανογραφικό Δελτίο. Δεν μπορεί να συμμετέχει στην επιλογή για τα ΑΕΙ. Αποκλείεται λόγω της ΕΒΕ. Φέτος 20.493 υποψήφιοι δεν κατέθεσαν Μηχανογραφικό λόγω χαμηλής βαθμολογίας. Εκεί πέφτουν όλοι από τα σύννεφα. Πώς το δικό τους παιδί ο άριστος μαθητής δεν κατάφερε να γράψει πάνω από 10 στις Πανελλαδικές. Απογοητεύονται και αποφαίνονται ότι… φταίει το σύστημα.
Πράγματι φταίει το σύστημα που αποκοιμίζει παιδιά και γονείς, μπουκώνοντάς τους με 20άρια για πολλά χρόνια κρύβοντας τα προβλήματα και τα μαθησιακά κενά κάτω από το χαλί. Βολικό είναι, αλλά στο τέλος η απογοήτευση είναι πολύ μεγάλη.
Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα που δημιουργείται είναι ότι αποκοιμίζοντας τα παιδιά μας ότι είναι άριστοι, ενώ στην πραγματικότητα είναι μέτριοι, τους εμποδίζουμε να γίνουν καλύτεροι. Αν ο μαθητής νομίζει ότι όλα βαίνουν καλώς δεν θα προσπαθήσει περισσότερο, δεν θα ψάξει να βρει τις αδυναμίες του για να τις καλύψει, θα συνεχίσει χαλαρά και αμέριμνος την πορεία του προς το γκρεμό. Αν αντίθετα τα πράγματα ήταν λίγο πιο αυστηρά θα βοηθούσαμε πραγματικά τα παιδιά μας να εντοπίσουν και να βελτιώσουν τις αδυναμίες τους, να γίνουν καλύτερα. Να μην τελειώσουν το Λύκειο και να είναι αγράμματα, διότι τότε είναι, τις περισσότερες φορές, αργά. Θα προστατεύαμε τα παιδιά μας αν δεν τα αποκοιμίζαμε στα 12 χρόνια του σχολείου.
