Αρχισε σιωπηρά η νομιμοποιημένη εφαρμογή του «αντιπυρός» – Οι πυροσβέστες που έχουν λάβει εκπαίδευση στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν ειδικά φλογοβόλα για να περιορίσουν τα πύρινα μέτωπα
Δέκα «κομάντος» της Πυροσβεστικής περιόρισαν ορισμένες από τις φετινές δασικές πυρκαγιές εντός κι εκτός Αττικής βάζοντας και οι ίδιοι… φωτιά στα δάση! Κι αυτό ύστερα από πρόσφατη πολυήμερη εκπαίδευσή τους στην Καλιφόρνια για την εφαρμογή της τακτικής του «αντιπυρός». Παράλληλα ήδη εξετάζεται από αξιωματικούς της Πυροσβεστικής η χρήση της μεθόδου της «προδιαγεγραμμένης καύσης» τον χειμώνα της μεγάλων εκτάσεων χαμηλής βλάστησης, μέσα σε δασικές εκτάσεις. Με τη νέα λογική «καίμε τον χειμώνα για να έχουμε λιγότερες καταστροφές το καλοκαίρι», μια και είχε διαπιστωθεί ότι οι εκτάσεις που μπορεί να κάψει με προσεκτικό τρόπο σκόπιμα η ίδια η Πυροσβεστική δεν θα καταστραφούν για 5-6 χρόνια λόγω της πλήρους αποψίλωσής τους από πυρκαγιές που μπορεί να ξεσπάσουν στο ίδιο σημείο.
Ο σχεδιασμός και ο εξοπλισμός
Αυτά είναι τα νέα δεδομένα, όπως αποκαλύπτει «Το Βήμα της Κυριακής», στην προσπάθεια του μηχανισμού δασοπυρόσβεσης να περιορίσει τις πύρινες λαίλαπες ύστερα και από τη νέα πραγματικότητα που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.
Η χρήση του αντιπυρός που εφαρμόζεται με αξιοσημείωτη επιτυχία από τις δυνάμεις δασοπυρόσβεσης στις ΗΠΑ, στην Ιταλία, στη Γαλλία, στην Ισπανία και αλλού νομιμοποιήθηκε στη χώρα μας με κοινή υπουργική απόφαση τον Ιούνιο του 2022. Και ήδη φαίνεται ότι εφαρμόζεται από φέτος, χωρίς να δημοσιοποιηθεί οτιδήποτε!
Οπως αναφέρεται στη σχετική ΚΥΑ «το αντιπύρ ορίζεται ως η ελεγχόμενη και υπό συγκεκριμένη διαδικασία φωτιά που τίθεται προς την πλευρά του μετώπου (από την Πυροσβεστική) στην εσωτερική πλευρά μίας αντιπυρικής λωρίδας ή όπου υπάρχει ασυνέχεια της καύσιμης ύλης (δηλαδή βραχώδεις σχηματισμοί, λίμνες, ποτάμια, καλλιέργειες, οικισμοί κ.λπ.), σε πορεία αντίθετη προς το μέτωπο της πυρκαγιάς. Στόχος είναι η συνένωση του μετώπου της πυρκαγιάς με το μέτωπο του αντιπυρός, με απώτερο σκοπό την κατάσβεση ή την απομείωση της καύσιμης ύλης, προκειμένου να σταματήσει ή να μειωθεί ο ρυθμός εξάπλωσής της ή να επηρεαστεί προς το ηπιότερο η συμπεριφορά της πυρκαγιάς».
Σύμφωνα με τον περαιτέρω σχεδιασμό οι υπεύθυνοι της Πυροσβεστικής που έχουν ειδικά «φλογοβόλα» ρυθμιζόμενης ροής και άλλον ειδικό εξοπλισμό για να προκαλέσουν την… αντι-πυρκαγιά εκτιμούν αρχικά τη συμπεριφορά του πύρινου μετώπου που έχουν να αντιμετωπίσουν. Ακόμη συνεκτιμούν την ταχύτητα εξάπλωσής της, τις τοπικές μετεωρολογικές συνθήκες, την κλίση και τη βλάστηση της περιοχής (αν πρόκειται για αραιό ή ψηλό δάσος, θάμνους, κ.λπ.). Επιπλέον αναφέρονται οι διαθέσιμες δυνάμεις για το αντιπύρ, τα εναέρια μέσα που μπορούν να συνδράμουν ενώ προχωρούν και σε εκτίμηση της πιθανότητας επιτυχίας. Για την εφαρμογή των μεθόδων αυτών θα πρέπει οι μετεωρολογικές συνθήκες να θεωρούνται ευνοϊκές για διάστημα τουλάχιστον τριών ωρών. Η χρήση της φωτιάς για την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών προβλέπεται μόνο όταν η φωτιά δεν μπορεί να ελεγχθεί με άλλα μέσα και εφόσον κρίνεται αναγκαία κι ίσως η τελευταία λύση, από τον επικεφαλής αξιωματικό της Πυροσβεστικής. Σε ένα εγχείρημα που προφανώς χρειάζεται ειδική μελέτη και προσοχή προκειμένου να αποφευχθούν μεγαλύτερες καταστροφές και… παρεξηγήσεις για την εφαρμοζόμενη μέθοδο.
Υπεύθυνοι για τη χρήση της συγκεκριμένης μεθόδου θα είναι οι 590 πυροσβέστες των νεοσύστατων Ειδικών Μονάδων Δασικών Επιχειρήσεων (ΕΜΟΔΕ), περισσότερο γνωστοί ως «δασοκομάντος». Ομως αρχικά η εκπαίδευση δόθηκε σε 10-12 στελέχη της Πυροσβεστικής που θα είναι επικεφαλής και εκπαιδευτές των υπολοίπων και οι οποίοι πέρα από τη φετινή εκπαίδευσή τους στις ΗΠΑ είχαν παρακολουθήσει πέρυσι αντίστοιχο σεμινάριο στην Ισπανία. Επιπλέον έχουν εκπαιδευθεί στην τακτική της «κατάκαυσης» όπου σε αυτή την περίπτωση (για την οποία επίσης υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο) οι πυροσβέστες βάζουν ελεγχόμενη φωτιά όχι στην πορεία του μετώπου αλλά στην περίμετρό του. Δημιουργούν ουσιαστικά αντιπυρικές ζώνες «ελαχιστοποιώντας», όπως περιγράφεται στο σχέδιο της ΚΥΑ, «την πιθανότητα η πυρκαγιά να υπερπηδήσει τη ζώνη με ακτινοβολία ή κηλίδες».
Η προδιαγεγραμμένη καύση
Ομως οι αρμόδιοι αξιωματικοί της Πυροσβεστικής, στο πλαίσιο της εκπαίδευσής τους στις ΗΠΑ ενημερώθηκαν και για τη μέθοδο της προδιαγεγραμμένης καύσης που αφορά τις φωτιές που βάζουν οι πυροσβέστες σε συνεργασία και με δασικούς υπαλλήλους, προληπτικά, εκτός αντιπυρικής περιόδου. Είναι κι αυτή μία πυρκαγιά που τίθεται σκόπιμα για σκοπούς διαχείρισης δασών και για περιορισμό καλοκαιρινών πυρκαγιών. Σύμφωνα με πληροφορίες υπάρχουν δισταγμοί στη νομιμοποίηση αυτής της μεθόδου από δασαρχεία και άλλες κρατικές αρχές.
