Για την 85χρονη Ελένη Καλάκη Καπώνη η διαδρομή είναι η ίδια κάθε χρόνο το πρωινό του Σαββάτου του Λαζάρου.
Κρατάει στα χέρια της λίγα κεριά και ένα κουτί με καρβουνάκια και λιβάνι. Ξεκινάει από το σπίτι της με προορισμό το μνημείο που είναι αφιερωμένο στον φιλέλληνα δημοσιογράφο Ιωάννη – Ιάκωβο Μάγερ. Την ίδια διαδρομή έκανε και φέτος.
Ανάβει τα κεριά. Τη ρωτήσαμε γιατί το κάνει, κι εκείνη μας απάντησε αυθόρμητα και με συγκίνηση: «Έρχομαι κάθε χρόνο εδώ. Ο Μάγερ μας στάθηκε στην Έξοδο του Μεσολογγίου. Μας βοήθησε οικονομικά και με πολλούς άλλους τρόπους. Ο Ελβετός βοήθησε τους Έλληνες. Έχω φωτογραφία του στο σπίτι μου και στην καρδιά μου…».
Η κα Ελένη είναι παλιά γνώριμη στο προεδρείο της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ). Η 85χρονη Μεσολογγίτισσα είναι παρούσα ανελλιπώς στην επιμνημόσυνη δέηση και την κατάθεση στεφάνων από τις αρχές του Μεσολογγίου στο μνημείο του Ιωάννη – Ιάκωβου Μάγερ. Προσέρχεται πάντα με την ίδια συγκίνηση. Είναι εκείνη που φροντίζει να ανάψει το φαναράκι στο μνημείο και με την άδολη συμμετοχή της στην εκδήλωση μνήμης υπενθυμίζει το οφειλόμενο χρέος των συμπολιτισσών και συμπολιτών της, αλλά και των Ελλήνων συνολικά, στον Ελβετό που θυσιάστηκε στην Ηρωική Έξοδο πριν από 197 χρόνια.
Το μνημείο δημιουργήθηκε το 1926 με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από την μαρτυρική Έξοδο με πρωτοβουλία του τότε Αντιπροέδρου της ΕΣΗΕΑ, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου. Στην επιτύμβια στήλη υπάρχουν εγχάρακτοι στίχοι των ποιητών και μελών της ΕΣΗΕΑ με καταγωγή από το Μεσολόγγι, Κωστή Παλαμά και Γεωργίου Δροσίνη αφιερωμένοι στο έργο και τη ζωή του Ιωάννη-Ιάκωβου Μάγερ.
Για την πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ, Μαρία Αντωνιάδου, τα μέλη του προεδρείου της Ένωσης, τον ιδρυτή του Κέντρου Λόγου και Τέχνης «Διέξοδος», Νίκο Κορδόση, αλλά και όσους παρευρίσκονται στην ετήσια εκδήλωση για τον Ιωάννη – Ιάκωβο Μάγερ, η κα Ελένη είναι «δικός» τους άνθρωπος. Η πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ πλησιάζει την κα Ελένη πριν ξεκινήσει η επιμνημόσυνη δέηση και της δίνει μια πασχαλινή λαμπάδα και συμβολικά δώρα που έφερε γι’ αυτήν με τους συνεργάτες της. Οι εκπρόσωποι των δημοσιογράφων της Αθήνας της λένε «ευχαριστώ», με τον τρόπο τους, για την αδιάκοπη παρουσία της στις ετήσιες εκδηλώσεις. Τα μάτια της κας Ελένης φεγγοβολούν από συγκίνηση σαν του μικρού παιδιού. Η ίδια κρατάει ευλαβικά μια επιγραφή με την ρήση που αποδίδεται στον Ιωάννη – Ιάκωβο Μάγερ («Η Δημοσίευσις είναι η ψυχή της Δικαιοσύνης») και δημοσιεύθηκε ανυπόγραφα στην εφημερίδα που εξέδιδε, τα «Ελληνικά Χρονικά», στις 23 Ιουλίου 1824. «Αυτή η φράση έχει τεράστια αξία…» μας λέει χαμηλόφωνα για να μην επηρεάσει τη ροή της τελετής.
Την ώρα της επιμνημόσυνης δέησης η 85χρονη στέκεται συγκινημένη σε μια άκρη και παρακολουθεί αμίλητη. Μετά από την κατάθεση στεφάνων, η τελετή ολοκληρώνεται με την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου. Οι εκπρόσωποι των αρχών αποχωρούν. Η κα Ελένη παίρνει το δρόμο της επιστροφής για το σπίτι της. Φεύγοντας, μας αφήνει ένα γλυκό χαμόγελο και μας κατευοδώνει με ένα καθησυχαστικό βλέμμα, σαν να μας λέει: «Μην ανησυχείτε, είμαι εγώ εδώ. Φύλακας της ιστορικής μνήμης…».
Σύνταξη Μιχάλης Βασιλάκης
