Μανόλης Κοκολάκης
Σε σύγχρονη «Ατλαντίδα» μετατρέπεται το ιστορικό χωριό Σφεντύλι του Ηρακλείου καθώς σιγά-σιγά χάνεται μέσα στα νερά του φράγματος Αποσελέμη. Η στάθμη του νερού μετά τις έντονες βροχοπτώσεις στο νησί συνεχώς ανεβαίνει στον ταμιευτήρα του φράγματος όπου βρίσκονται τα 80 σπίτια αλλά και η εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων.
Μάλιστα πριν κατακλυστεί τα επόμενα 24ωρα και η εκκλησία από τα νερά ο ιερέας και οι κάτοικοι συγκινημένοι αποκαθήλωσαν όλα τα ιερά κειμήλια του ναού, εικόνες, τέμπλα, ιερά σκεύη προκειμένου να τα διαφυλάξουν, ενώ σύμφωνα με τον δήμαρχο της περιοχής υπάρχει σχεδιασμός ανέγερσης νέου ναού 100 μέτρα από την παραλίμνια περιοχή.
Οι κάτοικοι του χωριού που έχουν αποζημιωθεί για τα σπίτια και τις περιουσίες τους έχουν μεταστεγαστεί στο γειτονικό χωριό Ποταμιές και σε άλλες περιοχές. «Είναι συγκινητικό μεν να βυθίζεται ένα χωριό στα νερά, είναι μια ολόκληρη ιστορία με αναμνήσεις χρόνων, αλλά ταυτόχρονα η δημιουργία του φράγματος δίνει ζωή και ανάπτυξη στην περιοχή αλλά και σε ολόκληρη την Ανατολική Κρήτη» δηλώνουν εκπρόσωποι φορέων αλλά και ο Κώστας Μπριλάκης που υπήρξε τεχνικός σύμβουλος της επίβλεψης για την κατασκευή του έργου.
Το φράγμα, σύμφωνα με τον κ. Μπριλάκη, έχει ήδη συγκεντρώσει 19 εκ. κυβικά μέτρα νερού ενώ η συνολική χωρητικότητα του είναι 26,2 εκ. κυβικά μέτρα νερού. Το έργο που ήταν όραμα και αίτημα των φορέων και των κατοίκων του νησιού για πολλές δεκαετίες κατασκευάστηκε για να λύσει ζωτικές ανάγκες ύδρευσης-άρδευσης της Ανατολικής Κρήτης και ιδιαίτερα της ύδρευσης του βόρειου τουριστικού-παραλιακού άξονα Ηρακλείου-Αγ. Νικολάου Λασιθίου.
Το χωριό Σφεντύλι βρίσκεται στο 37ο χιλιόμετρο της οδού Ηρακλείου-Λασιθίου και η αρχαιότερη μαρτυρία για την ύπαρξη του οικισμού χρονολογείται στο 1577, στον κατάλογο του Fr. Barozzi. Στην πρώτη τουρκική απογραφή (1671) ο οικισμός (Isfendil) έχει 9 φορολογούμενες χριστιανικές οικογένειες.
Στην απογραφή του 1881 ανήκε στο Δήμο Μοχού, το 1900 αναγράφεται στο Δήμο Λαγκάδας και από το 1920 στον αγροτικό Δήμο Ποταμιών, και στην κοινότητα Ποταμιών από το 1928. Η ονομασία του οικισμού, σύμφωνα με την παράδοση φέρεται να ανήκει σε κάτοικο του με την ονομασία Σφενδήλος που θα ήταν και ο πρώτος οικιστής του.
Επίσης σύμφωνα με την ιστορία στα χρόνια της Βενετοκρατίας ήταν φέουδο της λατινικής επισκοπής Χερρονήσου ήδη από το 1248.
